menu
menu

Artykuł archiwalny

drukuj

2020-05-19 09:26:22

Lokalna platforma internetowa na rzecz zasad postępowania z odpadami (ZPO)


Lokalna platforma internetowa Gminy Ruda Maleniecka na rzecz zasad postępowania z odpadami (ZPO)

Zgodnie z dyrektywą ramową o odpadach (dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylającą niektóre dyrektywy1), będącą kluczowym aktem prawa UE w dziedzinie gospodarki odpadami, dążeniem UE jest stworzenie „społeczeństwa recyklingu”, którego celem będzie „unikanie wytwarzania odpadów oraz wykorzystywanie odpadów jako zasobów”.

Zagadnienia przeciwdziałania powstawaniu odpadów są związane ściśle z realizacją najważniejszej Strategii rozwojowej UE – Europa 2020 – Europa efektywnie wykorzystująca swoje zasoby2 i mają odzwierciedlenie w jej dokumentach realizacyjnych.

Ogólne ramy zapobiegania powstawaniu odpadów na poziomie krajowym ustala Krajowy plan gospodarki odpadami. Kpzpo ma za zadanie uszczegółowienie w jednym dokumencie działań w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów zarówno na poziomie krajowym jak i na poziomie województw.

Art. 17 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 797, z późn. zm.), transponującej przepisy dyrektywy ramowej o odpadach, ustanawia następującą hierarchię sposobów postępowania z odpadami:

1) zapobieganie powstawaniu odpadów;

2) przygotowywanie do ponownego użycia;

3) recykling;

4) inne procesy odzysku;

5) unieszkodliwianie.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 33 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, jako zapobieganie powstawaniu odpadów należy rozumieć środki zastosowane w odniesieniu do produktu, materiału lub substancji, zanim staną się one odpadami, zmniejszające:

  1. a) ilość odpadów, w tym również przez ponowne użycie lub wydłużenie okresu dalszego używania produktu,
  2. b) negatywne oddziaływanie wytworzonych odpadów na środowisko i zdrowie ludzi,
  3. c) zawartość substancji szkodliwych w produkcie i materiale.

Na poniższym rysunku  przedstawiono etapy zapobiegania powstawaniu odpadów.

Zilustrowanie definicji zapobiegania powstawaniu odpadów [Źródło: European Commission, Directorate-General Environment, Preparing Waste Prevention Programme, Guidance document, October 2012, za ADEME 2008]

Zapobieganie powstawaniu odpadów jest uzależnione od wielu czynników, które nie mają bezpośredniego związku z gospodarowaniem odpadami, ale powiązane są np. ze wzrostem gospodarczym, stopniem wdrożenia przez przedsiębiorców najlepszych dostępnych technik (BAT), jak również poziomem zamożności społeczeństwa. Na ilość wytwarzanych odpadów mają też wpływ wzorce konsumpcji i świadomość ekologiczna.

Zapobieganie powstawaniu odpadów powinno być realizowane już na etapie projektowania wyrobu (ekoprojektowanie), a także w fazie jego produkcji, dystrybucji oraz konsumpcji. Postępowanie to powinno dotyczyć zarówno procesów produkcyjnych jak i, uwzględniając specyfikę działalności, procesów innych niż produkcyjne np. usługi.

W tym miejscu należy podać kilka prostych zasad, którymi wszyscy powinniśmy kierować się, aby zmniejszyć ilość odpadów:

1. Kupuj odpowiedzialnie: Najlepszym sposobem na poradzenie sobie z górą śmieci jest ograniczenie ich ilości. Najlepiej zacząć już podczas następnej wizyty w sklepie. Ruszając na zakupy, pamiętajmy, że każda nasz zakup ma wpływ na stan środowiska naturalnego. To właśnie dzięki naszym decyzjom przy kasie możemy znacznie ograniczyć ilość wytwarzanych śmieci. Robiąc listę zakupów, warto odpowiedzieć sobie na zasadnicze pytania: czy naprawdę tego potrzebuję? A może to, co mam, nadal działa albo da się zreperować? Kupując tylko to, co nam potrzebne, możemy nie tylko ograniczyć ilość śmieci, ale również zużycie energii, surowców i wody potrzebnych podczas produkcji.

  • Weź torbę z domu – Pamiętajmy, żeby na wyprawę do sklepu iść z własną torbą wielokrotnego użytku. Im rzadziej korzystać będziemy z plastikowych toreb dostępnych w każdym markecie, tym mniej śmieci wyląduje w koszu. Jeśli zapomnimy własnej torby, nie bierzmy cienkich jednorazówek – w prawie każdym sklepie można dostać duże i solidne torby, które będziemy mogli wykorzystać do innych celów – np. jako torbę na segregowane surowce. Torba wielokrotnego użytku jest pojemna, wytrzymała i będzie służyć całe lata, a po zwinięciu zajmuje tak mało miejsca, że zmieści się w każdej damskiej torebce. Warto wyrobić taki nawyk szczególnie, że każda torba jednorazowa w sklepie to dodatkowy koszt i dodatkowy śmieć. Jednorazowe torebki służą nam tylko chwilę, a po powrocie do domu lądują w koszu, przyczyniając się do produkcji ogromnej ilości śmieci.
  • Kupuj tyle, ile naprawdę potrzebujesz.
  • Zwracaj uwagę na daty przydatności do spożycia.
  • Wybieraj produkty trwałe.

 

  • Unikaj jednorazowych produktów np. plastikowych sztućców na grilla, papierowych talerzyków czy plastikowych kubeczków. Zamiast zwykłych, jednorazowych baterii stosuj akumulatorki, które można wielokrotnie ładować. Zamiast papierowych ręczników, możemy korzystać z materiałowej ściereczki. Zamiast za każdym razem kupować dozownik z mydłem w płynie, możemy kupić go raz, a później uzupełniać mydło z saszetek. Zamiast używać jednorazowych maszynek do golenia, można przerzucić się na maszynkę na wymienne ostrza.
  • Wybierz szklaną butelkę zwrotną zamiast butelki plastikowej (szklana butelka może być wielokrotnie wykorzystana powtórnie, podczas gdy butelka plastikowa jest jednorazowa) – jeżeli to możliwe przygotowuj napoje w domu na bazie wody wodociągowej.
  • Unikaj produktów zapakowanych w wiele warstw opakowań. Podczas codziennych zakupów starajmy się wybierać produkty, które można kupić bez opakowania, np. warzywa, owoce, mięso czy pieczywo. W tym celu warto wybrać się z wizytą na bazar, do piekarni, warzywniaka czy sklepu mięsnego. Wybierając lokalne produkty otrzymujemy świeższe towary, których transport do miejsca ostatecznej sprzedaży nie wiązał się z przewozem na duże odległości, dzięki czemu ograniczamy emisję gazów cieplarnianych. Niepakowane towary możemy kupić też
    w supermarkecie, wybierając towar ze stoisk zamiast pakowane towary z półki. Każda taka decyzja sprawia, że w naszym koszu ląduje mniej foliowych opakowań
    i styropianowych tacek, które później przeważnie trafiają na wysypiska. Oczywiście nie wszystkie towary jesteśmy w stanie kupić bez opakowania. Wybierajmy takie, które są pakowane w materiały biodegradowalne lub podlegają recyklingowi. Najlepiej wybierać opakowania wykonane ze szkła i metali. Są to materiały, które można przetwarzać nieskończoną ilość razy. To lepsze rozwiązanie niż wybór opakowań plastikowych, które pomimo, że również mogą być przetwarzane, to ich żywotność jest krótsza, a ich rozkład potrafi trwać nawet tysiące lat. Jeżeli to możliwe unikajmy plastikowych opakowań pokrytych folią termozgrzewalną – w tej formie nie nadają się do przetworzenia. Przetworzeniu nie ulega też czarny plastik.
  • Zastanów się przed dokonaniem większego zakupu: Chociaż to właśnie podczas codziennych zakupów produkujemy najwięcej śmieci, to potencjalnie większe zagrożenie dla środowiska mogą mieć decyzje o wymianie regału, pralki czy telewizora. Szkodliwe dla środowiska mogą być zwłaszcza te ostatnie, czyli sprzęt RTV/AGD, do którego produkcji wykorzystuje się związki chemiczne i wiele rzadkich metali. Dlatego zawsze warto zorientować się, czy sprzęt elektroniczny
    z drugiego obiegu nie zaspokoi naszych potrzeb. Kupując sprzęt RTV/AGD, warto zwrócić uwagę na jego klasę energetyczną i trwałość. Zastanówmy się też, czy będziemy na tyle regularnie korzystać z danego przedmiotu, że warto go kupić. Być może wystarczy zapytać sąsiada, czy może nam pożyczyć jakieś narzędzie np. wiertarkę. Co zrobić z meblami, które są już wytarte i nie pasują do wnętrza świeżo wyremontowanego mieszkania? Zastanów się, czy zamiast kupować nową kanapę czy fotel, nie lepiej je odświeżyć, np. poprzez wymianę tapicerki.

2. Zastanów się zanim wyrzucisz: Rzeczy używane, których już nie potrzebujesz np. meble, sprawny sprzęt AGD, książki, ubrania, zabawki, sprzęty sportowe i dla dzieci możesz oddać komuś, kto ich potrzebuje, lub sprzedać. Zasada jest prosta – jeżeli czegoś nie potrzebujesz – podaj to dalej. Jest wiele sposobów, żeby oddać przedmioty, których nie potrzebujemy
w dobre ręce. Można skorzystać z internetowych portali z ogłoszeniami lokalnymi (np.: olx.pl), lub oddać te rzeczy instytucjom, które przekażą je potrzebującym.

Drugie życie można nadać wielu przedmiotom. Używane ubrania można przerobić, a używane meble odświeżyć przez wymianę obić, uchwytów, poręczy, czy też przez przemalowanie itp.. Nie dość, że nie wytwarza się przy tym nowych odpadów, to można zyskać odnowione, wartościowe przedmioty, z których radość może być taka sama, jeśli nie większa, niż z nowo zakupionych.

3. Zmniejsz ilość generowanych przez siebie odpadów:

  • Do pakowania drugiego śniadania wykorzystuj pojemniki wielokrotnego użytku.
  • Naklej na skrzynce informację, że nie życzysz sobie ulotek.
  • Jeżeli to możliwe ogranicz ilość zużywanego papieru:
  • wysyłaj korespondencję pocztą elektroniczną zamiast tradycyjnych listów,
  • zrezygnuj z papierowych faktur i rachunków za media i usługi oraz
    z tradycyjnych wyciągów bankowych na rzecz dokumentów przekazywanych w wersji elektronicznej,
  • jeżeli musisz coś wydrukować, to drukuj dwustronnie,
  • tam, gdzie możliwe wykorzystuj papier wcześniej zapisany jednostronnie.
  • Jeżeli możesz wymień źródło ciepła na paliwo stałe na ogrzewanie sieciowe lub gazowe. W ten sposób wyeliminujesz zarówno odpady popiołu jak również ograniczysz emisję substancji szkodliwych do środowiska,
  • Jeśli masz przydomowy ogródek, kompostuj odpady spożywcze, które stanowią 31% wytwarzanych przez Ciebie odpadów. Posłużą do nawożenia Twojego ogrodu, a obecna technologia pozwala przechowywać kompost w sposób bezpieczny
    i nieuciążliwy.

4. Segreguj odpady: Przechowuj oddzielnie różne rodzaje odpadów. W ten sposób będą się one nadawały do powtórnego wykorzystania.

PRAWIDŁOWE ZASADY SEGREGACJI ODPADÓW:

 

Wyrzucajmy zużyte szklane opakowania do specjalnego pojemnika lub worka w kolorze zielonym na szkło. Stłuczka może być z powodzeniem przetworzona na surowiec do produkcji nowych butelek i słoików. Dodatkowo pozwoli to zaoszczędzić od 25% do 30% energii, a przez to zmniejszy się szkodliwy wpływ na przyrodę i krajobraz (mniejsze wydobycie kamienia i piasku) oraz ze względu na brak konieczności powtórnego użycia sody (jest ona niezbędna przy produkcji szkła), zostanie zmniejszone zanieczyszczenie wód.

Do pojemników/worków zielonych na szkło wrzucamy:

  • Butelki po napojach alkoholowych (pozbawione kapsli, nakrętek i korków);
  • Szklane opakowania po kosmetykach;
  • Butelki ze szkła bezbarwnego i kolorowego (pozbawione nakrętek);
  • Puste buteleczki po lekach.

Pamiętaj, aby w butelkach/słoikach nie było zawartości, nie należy ich myć ważne, żeby były dokładnie opróżnione.

!!! Nie wrzucajmy do pojemnika/worka w kolorze zielonym:

  • Szyb okiennych i samochodowych;
  • Ceramiki, fajansu;
  • Szkła kryształowego;
  • Luster, szklanek, kieliszków;
  • Żarówek, kineskopów, naczyń żaroodpornych.

 

Przeznaczajmy zużyty papier na makulaturę. Makulatura stanowi 70% materiału używanego do produkcji nowego papieru gazetowego. W ten sposób oszczędza się duże powierzchnie lasów, produkuje się mniej odpadów i w mniejszym stopniu zanieczyszcza się środowisko. Produkcja papieru z makulatury jako surowca oznacza: 50% zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza, 60% mniejsze zużycie energii, 85% mniejsze zużycie wody, 95% mniejsze skażenie wody. Makulatura jest źródłem bardzo efektywnej izolacji cieplnej domów, zwanej ekofibrem.

Do pojemników/worków niebieskich na papier wrzucamy:

 

  • Gazety i czasopisma;
  • Katalogi i prospekty;
  • Papier szkolny i biurowy;
  • Książki w miękkich okładkach lub z usuniętymi twardymi okładkami;
  • Niczym niezabrudzone torebki papierowe;
  • Pudełka kartonowe i tekturowe;
  • Tekturę.

!!! Nie wrzucajmy do pojemnika/worka w kolorze niebieskim:

  • Papieru zabrudzonego lub zatłuszczonego;
  • Papieru z folią;
  • Opakowań wielomateriałowych typu kartony po sokach czy mleku;
  • Zużytych naczyń jednorazowego użytku;
  • Papieru faksowego, termicznego, przebitkowego;
  • Fotografii;
  • Tapet;
  • Zużytych worków do odkurzacza;
  • Worków po materiałach budowlanych;
  • Pieluch, chusteczek, podpasek i innych artykułów higienicznych;

  • Wszystkich innych odpadów które są zabrudzone lub z innego materiału niż papier.

 Do żółtych pojemników na plastik, aluminium (metal) i opakowania wielomateriałowe wrzucamy:

  • Zgniecione i puste butelki po napojach (bez nakrętek);
  • Zgniecione i puste butelki po chemii gospodarczej (bez nakrętek);
  • Plastikowe nakrętki;
  • Zgniecione aluminiowe puszki po napojach;
  • Metalowe puszki po konserwach i przetworach;
  • Zgniecione kartony po mleku i napojach (nakrętki osobno);
  • Torebki, folie;
  • Worki, reklamówki;
  • Koszyczki po owocach.

Pamiętaj, aby pojemnikach nie było zawartości, nie należy ich myć ważne, żeby były dokładnie opróżnione.

 

!!! Nie wrzucajmy do pojemnika/worka w kolorze żółtym:

  • Butelek i pojemników z zawartością;
  • Plastikowych zabawek;
  • Plastikowych opakowań po lekach;
  • Opakowań po wyrobach garmażeryjnych;
  • Opakowań po olejach spożywczych i silnikowych;
  • Części samochodowych;
  • Opakowań po aerozolach;
  • Puszek po farbach i innych silnych środkach chemicznych;
  • Mebli i ich części;
  • Jednorazowych naczyń;
  • Sprzętu AGD.



Blisko połowę odpadów z gospodarstw domowych stanowią odpady organiczne, tzn. odpady roślinne i zwierzęce, większość z nich w procesie powolnego rozkładu może być przetworzona na kompost. W przypadku posiadania własnego ogródka najlepszym rozwiązaniem jest pryzma kompostowa, aż 2/3 ogólnej ilości odpadów organicznych nadaje się do indywidualnego kompostowania. W ten sposób odpady są ponownie wykorzystane, obniżają się koszty transportu odpadów i koszty zużywanej przy ich obróbce energii.

Do pojemników/worków brązowych na odpady biodegradowalne wrzucamy:

 

  • Obierki owoców i warzyw;
  • Resztki ugotowanych warzyw;
  • Skorupki z jajek;
  • Resztki produktów mlecznych;
  • Resztki jedzenia natury roślinnej;
  • Suche pieczywo;
  • Fusy po kawie i herbacie razem z filtrem papierowym;
  • Łupiny orzechów;
  • Zwiędnięte kwiaty cięte oraz doniczkowe;
  • Trawę, chwasty, liście i drobne i rozdrobnione gałęzie;
  • Resztki po zbiorach rolniczych i owoce spadłe z drzew.

!!! Nie wrzucajmy do pojemnika/worka w kolorze brązowym:

  • Mięsa, kości, padliny;
  • Drewna;
  • Piasku;
  • Ziemi (w tym chemicznie skażonej gleby) i kamieni;
  • Środków ochrony roślin;
  • Odchodów.

Co wrzucać, a czego nie wrzucać do czarnego pojemnika/worka na odpady zmieszane (pozostałości z segregacji odpadów)?

Tu z zasady powinny trafiać wszystkie śmieci, które nie pasowały do koszy na odpady segregowane. Powinny się tu znaleźć m.in.:

  • Resztki jedzenia pochodzenia zwierzęcego;
  • Zabrudzony lub zatłuszczony papier;
  • Plastikowe butelki po oleju;
  • Metalowe opakowania po aerozolach, np. po dezodorantach;
  • Tekstylia;
  • Lustra i fajans;
  • Pieluchy, chusteczki, podpaski i inne artykuły higieniczne.

!!! Nie wrzucajmy do pojemnika/worka w kolorze czarnym:

  • Sprzętu elektronicznego i elektrycznego;
  • Zużytych baterii;
  • Części samochodów osobowych;
  • Żarówek i świetlówek;
  • Lamp neonowych i rtęciowych;
  • Opakowań po farbach lub po lakierach i ich resztek;
  • Innych rzeczy, które powinny trafić do punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych.

 

 

KOMPOSTOWANIE
to jedna z najlepiej sprawdzonych
METOD POWTÓRNEGO WYKORZYSTANIA ODPADÓW

Kompostowanie pozwala zmniejszyć o 30-50% ilość odpadów wywożonych na wysypiska. W przydomowym kompostowniku można przetworzyć nawet 300 kg odpadów w ciągu roku. Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Ruda Maleniecka nie tylko dopuszcza prowadzenie przydomowego kompostownika, ale także Rada Gminy odrębną uchwałą obligatoryjnie  zwolniła  z części opłaty właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym. Wartość zwolnienia o którym mowa powyżej wynosi 1,00 od osoby miesięcznie. Prawo do zwolnienia przysługuje właścicielowi nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym na podstawie złożonej deklaracji, w której zadeklaruje kompostowanie bioodpadów stanowiących odpady komunalne w kompostowniku przydomowym, i nie zostanie wydana względem właściciela nieruchomości decyzja o utracie w/w zwolnienia  przez Wójta Gminy Ruda Maleniecka. 

Pamiętajmy, że prawidłowo przygotowany kompost jest przyjemny w dotyku, a zapachem przypomina ściółkę leśną. Uzyskanie odpowiedniego efektu ułatwi stosowanie dziesięciu podstawowych zasad kompostowania:

  1. kompostownik powinien być dostosowany wielkością do potrzeb gospodarstwa domowego;
  2. pojemnik należy umieścić bezpośrednio na naturalnym podłożu, aby umożliwić dostęp do odpadów mikroorganizmom żyjącym w glebie i przyspieszającym naturalne procesy rozkładu materii. Taki pojemnik można zbudować z kamieni, cegieł, drewna lub wykorzystać plastikowe pojemniki z polietylenu o wysokiej gęstości, dzięki którym kompostownik jest mrozoodporny;
  3. jeśli to możliwe, kompostownik powinien stać w zacienionej część ogrodu;
  4. nie wszystkie odpady organiczne nadają się na kompost, trzeba je więc segregować;
  5. im bardziej rozdrobnione odpady, tym szybciej ulegają rozkładowi;
  6. ważne jest utrzymanie odpowiedniej wilgotności pryzmy kompostowej. Jeśli jest zbyt mokra i zaczyna wydzielać nieprzyjemny zapach, należy do niej dodać odpady wchłaniające wodę, np. tekturowe wytłoczki po jajkach albo papier gazetowy zgnieciony w kulki;
  7. w celu przyspieszenia procesu rozkładu można przesypywać kolejne warstwy odpadów zwykłą ziemią ogrodową;
  8. dodana do kompostownika szczepionka bakteryjna, dostępna w sklepach ogrodniczych, zabezpieczy kompost przed nieprzyjemnym zapachem i dodatkowo przyspieszy proces rozkładu;
  9. raz na dwa tygodnie należy wymieszać zawartość kompostownika, żeby umożliwić dopływ powietrza do wszystkich warstw. Proces rozkładu z udziałem tlenu, w przeciwieństwie do beztlenowego gnicia, przebiega bez wydzielania nieprzyjemnego zapachu;
  10. po dodaniu kolejnej porcji odpadów dobrze jest przykryć kompostownik (np. matą słomianą lub workiem z juty), aby nie tracił wilgoci i ciepła.

Czas oczekiwania na efekty to około 5-6 miesięcy. Jeśli kompostownik zostanie założony na wiosnę, to jesienią pierwsza porcja kompostu powinna być gotowa!

 

Informacje o artykule

Autor: Anna Cieszkowska
Zredagował(a): Jan Kowalczyk
Data powstania: 19.05.2020 09:26
Data ostatniej modyfikacji: 19.05.2020 10:00
Liczba wyświetleń: 555

Archiwum

Lp. Tytuł Data modyfikacji Zredagował
1 Lokalna platforma internetowa na rzecz zasad postępowania z odpadami (ZPO) 19.05.2020 09:57 Jan Kowalczyk
2 Lokalna platforma internetowa na rzecz zasad postępowania z odpadami (ZPO) 19.05.2020 09:26 Jan Kowalczyk
menu